თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტი მეტად საინტერესო მხარეა ისტორიული
თვალსაზრისით და მდიდარია არქეოლოგიური ძეგლებით. მათი შესწავლის
შედეგად შესაძლებელი გახდება უფრო ზუსტად გაეცეს პასუხი ისეთ საკვანძო
საკითხებს, როგორიც არის არქეოლოგიური კულტურების წარმოშობა და
ურთიერთობა - უძველესი პერიოდიდან მოკიდებული.
რა არის არქეოლოგია?
არქეოლოგია არის მეცნიერება, რომელიც კაცობრიობის ისტორიულ წარსულს
სწავლობს ნივთიერი კულტურის ძეგლების მიხედვით. არქეოლოგიური ძეგლები
ერთადერთი წყაროა ადამიანთა საზოგადოების განვითარების ისტორიის
უძველესი ნაწილის შესასწავლად.
თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში მრავალი იმ ხანის ძეგლებია, რომლებიც
"მტკვარ-არაქსის" კულტურის ადრეულ ეტაპს წარმოგვიდგენენ, გვიჩვენებენ,
რომ ლითონის ათვისების ხანის საწყის საფეხურზე თეთრიწყაროს
მუნიციპალიტეტის ტერიტორია დასახლებული ყოფილა მაღალ განვითარებული
კულტურის მქონე მიწათმოქმედი -მესაქონლე ტომებით.
არქეოლოგიური გათხრების შედეგად აღმოჩენილია ენეოლით-ადრინდელი
ბრინჯაოს ხანის მოსახლეობის კვალი (კიკეთი, აბელია, ფარცხისი, არდისუბანი,
მუხათი). ხეობის ზემო წელის სამხრეთ-დასავლეთით, ბედენის პლატოზე,
გათხრილია შუაბრინჯაოს ეპოქის ვეებერთელა ყორღანები. ნაპოვნია გვიანდელი
ბრინჯაოსა და ადრინდელი რკინის ეპოქის ძეგლები, მეტწილად სამოსახლო
გორებზე (ზირბითი, ჩხიკვთა, მაწევანი, თონეთი, საფუძრები, არხოტი და
სხვა). მათგან ზოგს შემოვლილი აქვს მშრალი წყობით ნაგები ე. წ. ციკლოპური
გალავანი.
Археологические раскопки во время строительства газопровода
В результате строительства случайно были обнаружены керамические кувшины. Строители отложили на месяц проведение работ на этом насчитывающем 370 м. участке будущего нефтепровода, чтобы археологи смогли продолжить раскопки. Это уже третий случай, когда строители нефтепровода Баку-Тбилиси-Джейхан обнаруживают захоронения языческого и раннехристианского периода в регионе Квемо Картли (Нижняя Картли) на территории Тетрицкаройского муниципалитета. Главный спонсор проекта нефтепровода компания «Бритиш Петролеум» реализует программу
помощи защите культурных ценностей, расположенных вдоль трассы трубопровода. Совместно с Центром археологических исследований Грузии специалисты компании разработали «План управления культурным наследием» и провели исследования вдоль всей трассы Баку-Тбилиси-Джейхан на грузинской территории, в результате которого было установлено, что в 44-метровый строительный коридор попадает 56 археологических
участков, и что маршрут нефтепровода пересекает древнии поселения в Тетрицкаройском районе и захоронение бронзового века в Цалкском районе.
После проведения соответствующих консультаций с грузинской стороной было решено провести археологические исследования еще на 15 интересных для ученых участках (из них на 8 археологи уже работают). Также в пределах 10 километрового коридора интереса нефтепровода был зафиксирован 291 археологический памятник, в отношении 22 из которых было принято решение провести обязательные защитные мероприятия, работа по чему проводится сотрудниками Центра археологических исследований Грузии при 2 миллионном финансировании «Бритиш Петролеум».
ინფორმაცია რამოდენიმე კუთხეზე..:
ალგეთი
ალგეთის სამარხი, წინწყაროს სამარხი, ადრინდელი ანტიკური ხანის
არქეოლოგიური ძეგლი. აღმოჩენილია 1940 წელს ალგეთის ხეობაში სოფ.
წინწყაროსთან (თეთრი წყაროს მუნიციპალიტეტი).
ალგეთის სამარხი წარმოადგენს ქვაყუთს, რომელიც მდიდრულ ინვენტარს
შეიცავდა და როგორც ჩანს, ადგილობრივი წარჩინებული პირის სამარხი იყო. აქ
იპოვნეს: მიცვალებულის ბაგეებსა და თვალებზე დასაფარებელი ელექტრუმის
ორნამენტირებული ფირფიტები, ელექტრუმის სამი ბალთა, ელექტრუმისა და
ვერცხლის სამაჯურები, რკალგახსნილი, ფარაკიანი ვერცხლის ბეჭდები,
ვერცხლისა და ბრინჯაოს საკინძეები, ლანგრები, მინის ფიალა, ვერცხლის
ჩამჩა, კაპარჭის ვერცხლის გარსაკრავი, ბრინჯაოს სამფეხი, ბრინჯაოს
ისრისპირი, ახალგორული ტიპის ბრინჯაოს სამი ლაგამი და ცხენის აკაზმულობის
სხვა ნაწილები. ელექტრუმის ბალთებზე გამოსახულია ქალღმერთი, ფარაკიან
ბეჭდებზე - მითოლოგიური პერსონაჯები. ალგეთის სამარხში მოპოვებული
ნივთები ქრონოლოგიურად და ხასიათითაც ახლოს დგას ახალგორის განძთან და
კიდევ ერთხელ მოწმობს საქართველოს მოსახლეობის მკვეთრ ეკონომიურ და
სოციალურ დიფერენციაციას ძვ. წ. I ათასწლეულის შუა ხანებში. ნივთები
დაცულია აკადემიკოს სიმონ ჯანაშიას სახელობის სახელობის სახელმწიფო
მუზეუმში.
სოფელი კოდა
გ. ფხაკაძის ხემძვანელობით სოფელ კოდაში 1969 – 1974 წლეებში
არქეოლოგიური გათხრების დროს იყო ნაპოვნი ბრინჯაოს ხანის (ძვ. წ. IV
ათასწლეულის ბოლო მეოთხედი) ნამოსახლარი და სამაროვანი. ნამნოსახლარზე
აღმოჩნდა წრიული ფორმის თიხატკეპნილიატაკიანი ნახევრადმიწურები
(დიამეტრი 2,3-4 მ), რომლებშიც კერები იყო. წნული კედლები თიხით უნდა
ყოფილიყო შელესილი. იქვე, ნამოსახლარის ტერიტორიაზე იყო აღმოჩენილი
სამაროვანიც. გამოვლინდა სამარხების ორი ტიპი: ორმოსამარხები და ქვის
სამარხები. ორმოსამარხები ინდივიდუალურია. მიცვალებულები ესვენა
გვერდზე, კიდურებმოკეცილი.საინტერესოა ის, რონ იმ დროს კაცებს და ქალებს
მარხავდნენ სხვა და სხვა გვერდებზე. ქვის სამარხები კოლექტიურია. სოფლის
დასავლეთ ნაწილში გაითხარა მშრალი წყობით ნაგები კოლექტიური აკლდამები.
მიცვალებულებს ჩატანებული ჰქონდათ ხელით ნაძერწი, არათანაბრად
გამომწვარი თიხის ჭურჭელი, რომელთა ნაწილი ორნამენტირებულია. ქვის
იარაღიდან აღსანიშნავია ხელსაფქვავები, როდინები, სალესები, კაჟის ნამგლის
ჩასართები, ობსიდიანის ისრისპირები, საფხეკები, ლამელები. მსგავსი მასალა
აღმოჩენილია საქართველოს ამავე ხანის სხვა ძეგლებში (კიკეთი, დიდუბე,
თეთრი წყარო, თამარისი, სამშვილდე, ოზნი და სხვა).
Комментариев нет:
Отправить комментарий